Một thảm kịch đau lòng đã xảy ra vào ngày 21 tháng 7 tại trường Milestone ở khu Uttara, Dhaka, Bangladesh. Một chiếc máy bay chiến đấu F-7 BGI của không quân Bangladesh đã rơi xuống khuôn viên trường, gây ra hậu quả nghiêm trọng với nhiều người thiệt mạng và bị thương.

Farhan Hasan, một nam sinh lớp 10, là một trong những nhân chứng trực tiếp của vụ việc. Cậu đã mô tả lại khoảnh khắc kinh hoàng khi chiếc máy bay bốc cháy và đâm vào tòa nhà ngay trước mắt mình. ‘Chiếc máy bay lúc đó bốc cháy và đâm vào tòa nhà ngay trước mắt cháu’, Farhan nói. Câu chuyện của Farhan đã khiến nhiều người không khỏi xúc động và thương cảm.

Farhan cũng đã chia sẻ về người bạn thân nhất của mình, người vừa ngồi cùng cậu trong phòng thi, nhưng đã thiệt mạng ngay trước mắt cậu. Sự ra đi đột ngột của người bạn thân đã để lại hậu quả sâu sắc và đau thương cho Farhan và nhiều người khác tại trường Milestone.

Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chi tiết về nguyên nhân của vụ tai nạn máy bay. Tuy nhiên, vụ việc đã gây ra sự quan tâm lớn từ công chúng và các cơ quan chức năng tại Bangladesh. Thông tin ban đầu cho biết, chiếc máy bay chiến đấu F-7 BGI gặp sự cố và rơi xuống khu vực dân cư, gây ra thiệt hại và thương vong đáng kể.

Ủy ban Điều tra Tai nạn Hàng không và Đường sắt Hàn Quốc (ARAIB) đã tổ chức cuộc họp với gia đình các nạn nhân trong vụ tai nạn máy bay của Jeju Air tại sân bay Muan vào cuối tuần trước. Tại đây, họ đã cung cấp thông tin sơ bộ về kết quả điều tra nguyên nhân của vụ tai nạn. Theo ARAIB, phi công trên chuyến bay đã phạm sai lầm nghiêm trọng khi không tắt động cơ bị hư hại đúng cách.

Cụ thể, mặc dù động cơ bên phải bị hư hỏng nặng do va chạm với chim, phi công lại vô tình tắt động cơ bên trái, vốn vẫn hoạt động bình thường. Lỗi này có thể xuất phát từ sự nhầm lẫn trong tình huống khẩn cấp. ARAIB cũng cho biết dữ liệu từ chuyến bay và bản ghi âm trong buồng lái cho thấy một phi công đã ra lệnh tắt động cơ số hai – tức động cơ bên phải, nhưng thực tế động cơ số một ở bên trái lại bị tắt.

Kết quả phân tích động cơ ở Pháp sau đó cũng khẳng định động cơ bên trái không có dấu hiệu bất thường và hoạt động bình thường trước khi bị tắt. Điều này chứng tỏ việc tắt động cơ là do hành động của con người, không phải do trục trặc kỹ thuật. Ngoài ra, phi công cũng đã kích hoạt hệ thống dập lửa ở động cơ bên trái, khiến nó không thể được tái kích hoạt trong chuyến bay.

Tình huống này đã dẫn đến việc máy bay mất hoàn toàn lực đẩy và điện năng từ cả hai động cơ khi hạ cánh. ARAIB cũng nhận thấy cơ chế hạ càng đáp của máy bay không được kích hoạt trong quá trình này, cho thấy phi công không tính đến việc thả càng đáp khi hạ cánh khẩn cấp.

Cơ quan này sẽ tiếp tục điều tra về quy trình huấn luyện và khả năng ứng phó tình huống khẩn cấp của hai phi công liên quan. Vụ tai nạn của Jeju Air đã gây ra sự phẫn nộ từ các gia đình nạn nhân, những người cho rằng ARAIB đã bỏ qua các vấn đề quan trọng khác như hạ tầng sân bay và khả năng xảy ra lỗi kỹ thuật.

Một thảm kịch tương tự từng xảy ra vào năm 2015 khi chuyến bay của TransAsia Airways bị rơi do phi công tắt nhầm động cơ. Máy bay Jeju Air chở 181 người đã đâm phải chim và gặp sự cố khi hạ cánh xuống sân bay Muan vào ngày 29/12/2024. Dù đã cố gắng tăng ga và lượn vòng, máy bay vẫn lao ngoài đường băng, đâm vào tường bê tông và bốc cháy dữ dội, khiến 179 người thiệt mạng. Đây là thảm kịch hàng không nghiêm trọng nhất tại Hàn Quốc từ trước đến nay.

Một sự việc bất ngờ và đáng nói đã xảy ra trong ngành hàng không Mỹ khi một máy bay ném bom B-52 xuất hiện trên đường bay của chiếc máy bay chở khách Delta3788 tại Bắc Dakota. Đoạn video do một nữ hành khách ghi lại đã cho thấy phản ứng nhanh chóng và chuyên nghiệp của phi công khi xử lý tình huống.

Vụ việc diễn ra vào ngày 18 tháng 7, khi máy bay của SkyWest, một hãng hàng không khu vực của Mỹ, đang chuẩn bị hạ cánh tại sân bay quốc tế Minot ở bang Bắc Dakota. Phi công đã thông báo với hành khách rằng ông phải thay đổi hướng bay do khoảng cách giữa máy bay với máy bay phía trước không đủ xa trên đường tiếp cận sân bay.

Nữ hành khách Monica Green, người đã ghi lại đoạn video, cho biết phi công đã tường thuật rất chi tiết về mọi thứ đã xảy ra và có thể nhận thấy ông ấy đang run rẩy. Tuy nhiên, bà Green khen ngợi phi công vì đã xử lý tình huống một cách chuyên nghiệp và làm cho hành khách cảm thấy an toàn.

Theo báo cáo từ phía SkyWest, tháp kiểm soát không lưu đã cho phép máy bay tiếp cận sân bay nhưng phi công đã ‘bay vòng lại khi phát hiện có một máy bay khác xuất hiện trên đường bay của họ’. Không quân Mỹ cũng cho biết họ đang xem xét các báo cáo về một máy bay quân sự ‘hoạt động trong cùng không phận’ với một máy bay thương mại.

Được biết, một chiếc B-52 thuộc biên chế Căn cứ Không quân Minot đã thực hiện chuyến bay qua Hội chợ Bang Bắc Dakota vào tối ngày 18 tháng 7. Chuyến bay Delta3788 do SkyWest vận hành đã hạ cánh an toàn tại sân bay Minot sau khi đánh một vòng trên không. SkyWest đang tiếp tục điều tra vụ việc để làm rõ nguyên nhân và đảm bảo an toàn cho các chuyến bay trong tương lai.

Chiếc máy bay chở khách là một chiếc Embraer E175, có thể chở tối đa khoảng 80 hành khách. Chiếc máy bay ném bom B-52 Stratofortress là một trong những máy bay quân sự nổi tiếng của Không quân Mỹ, với khả năng thực hiện các nhiệm vụ chiến lược và tầm xa.

Sau vụ rơi máy bay của Air India gần đây, câu hỏi về sức khỏe tâm lý của phi công đã trở thành đề tài nóng trong ngành hàng không. Các nhà điều tra đang nghiên cứu hồ sơ y tế của cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chuyến bay Air India 171 gặp nạn vào ngày 12/6, khiến 241 người thiệt mạng. Báo cáo ban đầu cho biết các công tắc điều khiển nhiên liệu đã bị tắt ngay sau khi máy bay cất cánh, dẫn đến mất lực đẩy và rơi xuống khu dân cư ở Ahmedabad. Thông tin về việc cơ trưởng Sabharwal từng nghỉ phép vì lý do tang chế và có dấu hiệu trầm cảm đã làm dấy lên mối quan ngại về khía cạnh tâm lý, mặc dù Air India nhấn mạnh rằng chưa thể kết luận gì cho đến khi cuộc điều tra hoàn tất.

Câu chuyện của Air India 171 không phải là trường hợp đơn lẻ. Ngành hàng không đã chứng kiến nhiều thảm kịch được cho là do nguyên nhân khủng hoảng tâm thần của phi công. Vụ Germanwings năm 2015 khiến 150 người thiệt mạng, xảy ra khi cơ phó Andreas Lubitz cố tình khóa cửa buồng lái, điều khiển máy bay lao vào núi tại Pháp. Điều tra cho thấy Lubitz từng bị trầm cảm nặng, che giấu bệnh và từng tìm kiếm thông tin về cơ chế khóa buồng lái. Tương tự, giả thuyết về vụ tự sát của cơ trưởng cũng được đặt ra trong vụ mất tích của chuyến bay MH370 năm 2014. Dù chưa có bằng chứng chính thức, cựu Thủ tướng Australia Tony Abbott vào năm 2020 cho biết các quan chức Malaysia từ sớm đã tin đây là một vụ “giết người do tự sát”.

Ngoài ra, một vụ tai nạn năm 2013 của hãng hàng không Mozambique cũng được xác định là do cơ trưởng cố tình điều khiển máy bay rơi xuống đất, sau khi nhốt cơ phó bên ngoài buồng lái. Những sự cố này đã đặt ra câu hỏi về việc liệu ngành hàng không có đủ biện pháp để xử lý vấn đề sức khỏe tâm lý của phi công hay không. Theo dữ liệu do Bloomberg công bố năm 2022, nếu tính riêng các vụ tai nạn do phi công tự sát, có thể là nguyên nhân tử vong lớn thứ hai trong các vụ rơi máy bay phương Tây từ năm 2012.

Các chuyên gia cho rằng ngành hàng không vẫn chưa có biện pháp đầy đủ để xử lý vấn đề này. Phi công bắt buộc phải trải qua kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhưng nhiều người tránh né vì sợ mất giấy phép bay. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy hơn 56% phi công Mỹ từng né tránh việc khám sức khỏe vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc. Trong khi đó, việc phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn tâm thần vẫn phụ thuộc chủ yếu vào khai báo tự nguyện.

Chuyên gia hàng không Marc Atherton nhận định: “Ngành hàng không toàn cầu có hệ thống quản lý rủi ro rất tốt về kỹ thuật và vận hành, nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng cho sức khỏe tâm thần – yếu tố sống còn trong an toàn bay”. Tổ chức IPAAC – liên minh quốc tế hỗ trợ đồng nghiệp ngành hàng không – cũng cho rằng sức khỏe tinh thần nên được xem là một phần cấu thành an toàn bay.

Họ kêu gọi mở rộng các chương trình hỗ trợ ẩn danh giữa các nhân viên cùng ngành để giúp phát hiện và can thiệp sớm. Sau thảm kịch Germanwings, một số đề xuất cải tiến thiết kế cửa buồng lái nhằm tránh việc một phi công cố ý nhốt người còn lại bên ngoài đã được đưa ra. Tuy nhiên, giới chức cảnh báo rằng thay đổi đó có thể làm tăng nguy cơ bị xâm nhập buồng lái từ bên ngoài.

Năm 2023, Hội Hàng không Hoàng gia Anh (RAeS) công bố báo cáo cảnh báo rằng dù ngành hàng không đã có nỗ lực hỗ trợ nhân viên đối mặt với vấn đề tâm lý, nhưng vẫn thiếu hệ thống quản lý rủi ro tâm thần hiệu quả ngay từ đầu. “Đã có nhiều tiến bộ toàn cầu trong lĩnh vực này”, ông Dave Fielding – Chủ tịch IPAAC chia sẻ. “Nhưng tất cả vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn”, ông nói.