Dòng chảy dịch tả lợn châu Phi đang ngày càng phức tạp và lan rộng trên nhiều tỉnh thành của Việt Nam.
Tính đến thời điểm hiện tại, dịch bệnh đã xuất hiện tại 20/34 tỉnh thành với 248 ổ dịch, làm hơn 20.280 con lợn bị tiêu hủy.
Dịch tả lợn châu Phi không chỉ gây ra những thiệt hại kinh tế đáng kể mà còn đang trở thành mối quan ngại lớn của người dân.
Tuy nhiên, công tác phòng chống dịch bệnh đang đối mặt với nhiều khó khăn do tình trạng người dân giấu dịch, không báo cáo dịch bệnh, bán ‘chạy’ lợn ốm, giết mổ chui, tiêu thụ nội bộ, vứt xác lợn bừa bãi… đang diễn ra phổ biến ở nhiều địa phương.
Tại Phú Thọ, từ đầu năm đến nay, dịch tả lợn châu Phi đã phát sinh trên địa bàn 14 xã, với tổng số lợn ốm, chết, tiêu huỷ là 722 con.
Cơ quan chức năng đã phát hiện các vụ vận chuyển lợn nhiễm dịch đi tiêu thụ.
Điều đáng lo ngại là số lợn nhiễm bệnh không chỉ lưu thông trong nội tỉnh mà còn được đưa sang các địa bàn lân cận để tiêu thụ.
Để phòng chống dịch tả lợn châu Phi hiệu quả, cần sự nỗ lực từ cả chính quyền và người dân.
Tuy nhiên, thái độ thờ ơ, vô trách nhiệm của một số người dân khi vứt xác lợn ra môi trường hoặc vận chuyển lợn nhiễm bệnh đi tiêu thụ đang khiến việc ứng phó dịch bệnh trở nên khó khăn hơn.
Ông Phan Quang Minh, Phó cục trưởng Cục chăn nuôi và thú y (Bộ NN-MT), cho biết tình trạng giấu dịch, không báo cáo dịch bệnh đang diễn ra phổ biến với nhiều hình thức như bán ‘chạy’, giết mổ chui, tiêu thụ nội bộ, vứt xác lợn bừa bãi, báo cáo không đúng sự thật…
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là tâm lý sợ thiệt hại kinh tế và thiếu niềm tin vào chính sách hỗ trợ của người dân.
Nghị định 02/2017 trước đây quy định hỗ trợ thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh cho hộ chăn nuôi, tuy nhiên quy trình còn phức tạp và người dân chậm được hưởng hỗ trợ.
Để khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân lực, Cục Chăn nuôi và thú y đang cử các đoàn công tác khảo sát, nghiên cứu và đề xuất Bộ NN-MT tổ chức mô hình trạm thú y liên xã nhằm giám sát, phòng chống dịch bệnh và kiểm soát giết mổ hiệu quả hơn.
Bộ NN-MT đã trình Chính phủ ký ban hành nghị định mới về chính sách hỗ trợ khắc phục dịch bệnh, có hiệu lực từ 25/7 tới đây, với mức hỗ trợ 40.000 đồng/kg hơi cho lợn chết do dịch bệnh.
Quy trình hỗ trợ sẽ được đơn giản hóa, cơ quan thú y chỉ cần lấy mẫu xét nghiệm dịch bệnh của hộ chăn nuôi đầu tiên, những hộ sau nếu có lợn chết thì không cần xét nghiệm nữa.
Song song với việc xây dựng chính sách hỗ trợ, việc siết chặt quy trình kiểm soát và nắm tình hình địa bàn khi dịch bệnh bùng phát cũng cần được chú trọng.
Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) nhấn mạnh rằng không thể lấy lý do sáp nhập, địa bàn rộng hoặc thiếu cán bộ thú y mà dẫn đến lơ là trong công tác phòng chống dịch bệnh.
Ông Hoà cũng kiến nghị cần xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, giết mổ, tiêu thụ lợn nhiễm bệnh để tạo sự răn đe cho người khác.
Luật sư Nguyễn Thị Thúy (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho biết các hành vi vận chuyển, giết mổ lợn nhiễm bệnh để tiêu thụ ra thị trường có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.
